کلاسی سیزم چیست؟

سمیه رمضان ماهی- بخش هنری تبیان

بسیاری تمدن ها در سراسر تاریخ، از هند تا اسکاندیناوی ،عناصری از هنر حوزه مدیترانه را اقتباس کرده اند و این امر به ویژه در دوره هایی تحقق پذیرفته که این تمدن ها در ارزش های فرهنگی خاص خود ، بیانی عقلانی و هماهنگ و انسان مدار را می جسته اند.

بنابراین “کلاسی سیزم” دارای جنبه ای اقتباسی است ، و از این لحاظ باید آن را از “هنر کلاسیک اصل” متمایز کرد. با این حال ، غالبا اصطلاح کلاسی سیزم با دعویِ اعتبار مطلق هنر کلاسیک، بدوندر نظر گرفتن مکان و زمانِ معین به کار می رود.
بدین قرار ، ممکن است از کلاسی سیسم عصر اسکندر یا کلاسی سیزم عصر آگوستین ، کلاسی سیزم عصر رنسانس و غیره سخن راند و ادغام عناصر مکانی و زمانی معین را در الگوی هنر یونانی و یا یونانی-رومی مورد نظر داشت.

هنر کلاسیک دارای سامانی بسیار عقلانی بود که وضوح تناسبات ، ترکیب موزون و کاربرد بصری قوانین هندسی و زیست شناختی را نتیجه داد.

از این نکته ، همچنین ، کیفیت ویژه کلاسی سیزم دریافت می شود ، که به موجب آن خصلت های صوری عام و بی زمانش غالبا با معنای خاصی که مبین زمانی معین است ، تفاوت می کند.
در این مورد می توان برخی پرده های انگر ، نقاش فرانسوی را مثال آورد. در این پرده ها ، ویژگی های عامِ زیبایی شناسی هنر کلاسیک یونان برای ارائه برداشتِ خاص نقاش از موضوع های مطلوب زمان به کار رفته است.

این که چرا هنر یونان باستان توانست نفوذی چنین انگیزننده ولی گاه عقیم کننده بر سایر تمدن ها اعمال کند ، جای بررسی داد. در اینجا به دو دلیل اشاره می کنیم:
اول آن که هنر کلاسیک دارای سامانی بسیار عقلانی بود که وضوح تناسبات ، ترکیب موزون و کاربرد بصری قوانین هندسی و زیست شناختی را نتیجه داد.
دوم آنکه هنر یونان نخستین بیانِ جامع تمدن باختر زمین بود که به صورت آثار  تجسمی در معرض دید نسل های بعدی قرار گرفت.
ویژگی های نامبرده کیفیتی مطلوب و درخور تقلید به هنر یونان بخشیده بود که در ادوار مختلف نه فقط تمدن غربی ، بلکه همچنین تمدن های شرقی را یه آن جلب کرده بود.
علاوه بر کاربرد عام اصطلاح کلاسی سیزم ، اطلاق خاص و متداول ترش به احیاء هنر کلاسیک در نیمه دوم سده هجدهم و ربع اول سده نوزدهم مربوط می شود که کلاسی سیزم نو نام دارد.*

* روئین پاکباز، در جستجوی زبان نو