پیری زودرس موزه هنرهای معاصر

برخی كارشناسان معتقدند  موزه هنرهای معاصر تهران  صرفا به یك گالری تبدیل شده است.

موزه هنرهای معاصر تهران که با خرید بسیاری از شاهکارهای هنری جهان نخستین موزه هنرهای معاصر کشورهای منطقه بود، اکنون سال هاست نتوانسته هیچ اثر خارجی بخرد و صرفا به یک گالری و نمایشگاه تبدیل شده است. در چنین شرایطی کارشناسان از پیری زودرس موزه هنرهای معاصر خبر می دهند.

    بیش از 35 سال از عمر موزه هنرهای معاصر می گذرد و این موزه اکنون با مشکلات فراوانی روبه روست. علی مرادخانی، معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در ابتدای حضورش در معاونت هنری بر لزوم تغییر برنامه های این موزه تاکید کرده و هنرمندان و کارشناسان هم معتقدند این موزه نیاز به بازتعریف فعالیت های خود دارد.

    اکنون کمبود بودجه، اساسی ترین مشکلی است که اجازه برگزاری برنامه های موزه را به مسئولان آن نمی دهد و حتی برخی از برنامه ها را به تعطیلی هم کشانده است. احسان آقایی، مدیر موزه هنرهای معاصر درباره این موضوع گفت: مشکل کمبود بودجه در کل کشور یک مشکل جدی شده است و نمی توان گفت صرفا مشکل موزه هنرهای معاصر است.

    او مشکلات جدی کمبود بودجه در موزه هنرهای معاصر را پذیرفت و اظهار کرد: ما با کمبود بودجه روبه رو هستیم. از اواسط سال گذشته این مشکل شکلی جدی به خود گرفته و دایره تحریم ها برنامه های ما را هم تحت الشعاع قرار داده است.

    آقایی ادامه داد: سال گذشته بودجه ما به یک سوم میزان قبلی خود رسید و مطمئن هستم بودجه دیگر نهادهای وابسته به وزارت ارشاد هم حداقل 50 درصد کاهش داشته است.

    مدیر موزه هنرهای معاصر تاکید کرد: هم اکنون این کمبود بودجه باعث شده خیلی از برنامه های ما برگزار نشود و حتی نمی دانیم برنامه های بعدی مان را می توانیم برگزار کنیم یا نه.

    البته آقایی حدود یک ماه پیش، از ریاست موزه هنرهای معاصر استعفا کرده بود و این استعفا هر چند حواشی فراوانی داشت و به نظر می رسید با موافقت اصغر امیرنیا، مدیر مرکز هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مواجه شود، اما با مخالفت علی مرادخانی روبه رو شد و آقایی را در موزه هنرهای معاصر فعلا ماندنی کرد. البته او در پاسخ به پرسش جام جم مبنی بر این که آیا کمبود بودجه از دلایل استعفای او بوده است یا خیر گفت که دوست ندارد هیچ گونه توضیحی در این رابطه بدهد.

    سعید فلاح فر، کارشناس امور هنری، معضلات موزه را فراتر از مسائلی چون کمبود بودجه دانست. او گفت: اساسی ترین مشکل ما درباره موزه هنرهای معاصر این است که این موزه هنوز جایگاهش مشخص نیست. موزه 30 سال است در شرایطی به سر می برد که دیگر نمی توان آن را موزه هنرهای معاصر نامید و به نوعی افسردگی یا پیری دچار شده است.

    او افزود: موزه سال هاست تبدیل به یک گالری بزرگ شده است و به جای آن که در حوزه های استنادی، تاریخی و معرفی هنر دنیا تاثیرگذار باشد، تبدیل به یک نمایشگاه بزرگ شده که برخی آثار در آن نمایش داده می شود.

    این کارشناس هنری اظهار کرد: اگر نگاهی دقیق و علمی به آرشیو موزه داشته باشیم، می بینیم سال هاست اثر خوب و ارزنده ای از هنرمندان دیگر نقاط جهان به موزه افزوده نشده است و این در حالی است که اوایل فعالیت این موزه تابلوهایی از هنرمندان بزرگ خریداری شد و در موزه قرار گرفت.

    فلاح فر ادامه داد: همین اتفاق نشان می دهد ما با موزه های هنرهای معاصر در دنیا ارتباطی نداریم و در موزه اتفاقاتی رخ نمی دهد که برای هنرمندان ما جریان ساز باشد و به آنها نشان دهد هنر دنیا کجاست و در چه مرحله ای قرار دارد و چه می کند.

    فلاح فر درباره دیگر مشکلات این موزه تاکید کرد: حدود ده سال است که موزه هنرهای معاصر کارشناس هنری رسمی و کارشناس موزه داری ندارد. این موزه نه کارشناس مقیم مرمت و نگهداری آثار دارد، نه معاون هنری دارد و این همه را می توان از عجایب دنیا دانست!

    او ادامه داد: این اتفاق در حالی رخ داده که موزه هنرهای معاصر سه تا چهار برابر میزان مورد نیاز خود کارمند دارد و در حالی با حجم انبوه نیروهای مازاد روبه روست که چارت های شناخته شده دنیا در موزه داری را رعایت نمی کند و کارشناسان مورد نیاز خود را ندارد.

    این کارشناس هنری تاکید کرد: البته همه این مشکلات از یک معضل بزرگ سرچشمه می گیرد و آن هم آشنا نبودن مدیران ما با هنر است. در جلسات مجلس شورای اسلامی ساعت ها درباره پژو 405 حرف زده می شود و نمایندگان حتی درباره تراشکاری های درونی قطعات هم اطلاعات دارند، اما درباره هنر اطلاعاتی ندارند و مجموع صحبت ها و جلساتی که درباره همه هنرها می شود به میزان زمانی که برای پژو گذاشته می شود، نمی رسد.

    فلاح فر گفت: ما اولین کشور منطقه هستیم که موزه هنرهای معاصر ساختیم، اما امروز می بینیم که دبی با این که هویت و پیشینه هنری و فرهنگی ما را ندارد، اما نمایندگی حراجی کریستیز در خاورمیانه را برعهده گرفته و ما هم باید به آنجا سفر کنیم.

    او در سخنانش گفت: ما همگام با هنر دنیا پیش نرفته ایم. این موضوع را شرایط موزه هنرهای معاصرمان به ما نشان می دهد. لااقل 40 سال از روند هنر دنیا عقب هستیم و ارتباط قابل توجهی با هنر جهان نداریم. همه اینها در حالی است که اگر بخواهیم موزه هنرهای معاصر خوب و موفقی داشته باشیم باید بتوانیم با هنر جهان ارتباط داشته باشیم.

    در شرایطی کارشناسان چنین نظرهایی می دهند که صحبت هایی ضمنی برای مدیر بعدی موزه هنرهای معاصر با برخی چهره ها صورت گرفته و امید می رود این گنجینه عظیم ملی بتواند بار دیگر به روزهای اوجش بازگردد.

بخش هنری تبیان