تمدن خانواده را دریابیم
خانواده از آغاز پیدایی خود، همچون حریم امن انسان تجلی یافت. اما تغییراتی که امروز در روند ارتباطی و تشکیل خانواده‌ها به وجود آمده است کمی تا قسمتی بر این حریم امن خط بطلان کشیده و آن را مخدوش ساخته است. خانواده در تمامی دوران کانون استراحت و آرامش بوده اما در دوره کنونی به کانون فرهنگی-اجتماعی تبدیل شده است. امروزه خانواده به کانون آموزشی تبدیل شده که با چالش‌ها و تنش‌هایی نیز مواجه است و البته گریزی از آن نیست، برای شناخت این تنش‌ها و مقاومت در برابر آن‌ها کتاب«تقویت تاب‌آوری خانواده» از سوی نشر دانژه منتشر شده است._
تمامی این شرایط موجب شده است که خانواده با انفجار نقش‌ها مواجه شود و در هر حال در معرض تغییرات بنیادین قرار گیرد. در این میان عواملی ثبات خانواده را تهدید می‌کند و آن را در معرض انواع چالش‌ها قرار می‌دهد،خانواده‌ای که در آن زن و شوهر و فرزندان زندگی می‌کنند و خانواده در وجود آن‌ها خلاصه می‌شود، صرفا از طریق والدین که نمایندگان نسل پیشین هستند اداره می‌شود، بدون اینکه فرزندان را در آن دخیل کنند،که این امر گذر از سختی‌های احتمالی فرزندان را در آینده با مشکل مواجه می‌سازد،در حالی‌که با کوچک شدن خانواده و تعداد فرزندان کم، خانواده باید برای تربیت فرزندانی با بلوغ اجتماعی بهتر همت گمارد.
کتاب«تقویت تاب‌آوری خانواده» که به گذر از سختی‌های زندگی توجه کرده است به قلم فروما والش نوشته شده است،کتابی که در ویراست دوم خود حفظ و ارتقای سلامت خانواده در مقابل تغییرات پر‌شتاب دنیای کنونی را هر چند دشوار ولی شدنی و آموختنی می‌داند.
در این کتاب که مورد استقبال و تایید نام‌آوران خانواده درمانانی مانند «مینوچین» قرار گرفته است مفاهیمی کلیدی تبیین شده است.
ما در دوران پر‌التهابی زندگی می‌کنیم، در لبه بلاتکلیفی. نویسنده کتاب نیز در بخش بنیاد‌های رویکرد انعطاف‌پذیری خانواده می‌نویسد:«در سال‌های اخیر،زندگی خانوادگی و دنیای اطرافمان تغییر بسیار چشمگیری کرده و در حالی‌که آرزومند روابط قوی و پایدار هستیم،در مورد نحوه شکل‌گیری و حفظ آن‌ها برای پشت‌‌سر گذاشتن طوفان‌های زندگی مردد هستیم. اگر چه بعضی از خانواده‌ها به وسیله بحران‌ها و فشار‌های روانی متلاشی می‌شوند،اما آنچه در خور توجه است این که سایر خانواده‌ها،مستحکم و قدرتمند‌تر جلوه می‌کنند.»
بخش دوم کتاب که به فرایند‌های کلیدی خانواده در تاب‌آوری می‌پردازد،نظام باورهای مشترک را مورد بحث قرار می‌دهد،چرا که باورهای ما در اجتماع ساخته می‌شود و طی یک فرایند مستمر و در تعامل با اشخاص مهم و دنیای بزرگتر تحول می‌یابند.
والش می‌نویسد:«ما نه تنها به دلیل وقایع مشابه، مشترکات را تجربه می‌کنیم، بلکه معانی ضمنی وقایع را نیز با روشنی مشابه شرح و تفسیر می‌کنیم. در زندگی و باهم بودن، تحت تاثیر باورهای یکدیگر هستیم. ما با نظام باورهای مشترک خود، هویتمان را در خانواده، شغل و جوامع می‌سازیم. ما با آگاهی اندکی از انبوه باور‌هایی که تاثیر قدرتمندی بر ما دارند،زندگی می‌کنیم.»
همان‌گونه که گفته شد،خانواده امروزی با تغییر سبک زندگی، آماج چالش‌های فراوانی از جمله بیماری‌های مزمن و تغییرات بیولوژیکی قرار دارد. نویسنده در فصل نهم به این امر پرداخته است. والش در این فصل نوشته است:«بیماری‌های جسمی و روانی جدی،چالش‌های بی‌شماری را برای خانواده‌ها به بار می‌آورد که مقابله و سازگاری با آن‌ها تاب‌آوری بالایی را می‌‌طلبد.بحران سلامتی می‌تواند زنگ خطر بیدار‌باشی در زندگی باشد. این بحران می‌تواند اولویت‌های ما را بازتر کند یا تغییر دهد.»
این نویسنده معتقد است که رویکرد تاب‌آوری خانواده به بیماری‌های جدی مبتنی بر جهت‌گیری‌های سیستمی استوار است؛ این رویکرد شامل زبان و مفاهیمی است که با چالش‌های بیماری به شیوه انسان‌گرایانه برخورد می‌کند و کارکرد بهینه و سلامت شخصی و ارتباطی را ترغیب می‌کند.
کتاب«تقویت تاب‌آوری خانواده» در دو بخش 12 فصلی،سعی در نشان دادن چگونگی ترمیم فقدان‌ها و مقابله با چالش‌ها و راه‌های غلبه بر آن‌ها را دارد. این کتاب که توسط محسن دهقانی، محبوبه خواجه‌رسولی و سمیه محمدی و نیز مریم عباسی ترجمه شده است، الگو‌های سازمانی، فقدان،ترمیم و تاب‌آوری بیماری مزمن و مراقبت از خانواده را در کنار سایر مباحث قرار داده است.
نشر دانژه کتاب حاضر را در شمارگان هزار و 100 نسخه‌ای برای مشاوران، روانشناسان و مددکاران و همه کسانی‌که با مسایل خانواده سرو کار دارند به بهای 20 هزار تومان منتشر کرده است.