بررسی روش‌های مگنتوتلوريک در قاب کتاب
نخستین جلد کتاب «مدل‌ها و روش‌های مگنتوتلوريک» با عنوان «توابع پاسخ مگنتوتلوريک و تغييرات مغناطيسی» از سوی انتشارات دانشگاه تهران منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «توابع پاسخ مگنتوتلوريک و تغييرات مغناطيسی» تالیف مارک بردیچوسکی و ولادمیر دیمیتریف، به قلم مشترک بنفشه حبیبیان دهکردی، بهروز اسکویی و منصوره منتهایی به فارسی ترجمه شده است.
كتاب حاضر در سه بخش شامل «توابع پاسخ مگنتوتلوريک و سونداژ تغييرات مغناطيسی»، «مدل‌های بنيادين نظريه اعوجاج» و «تفسير دادههای مگنتوتلوريک و تغييرات مغناطيسی» تدوین شده است.
این اثر در واقع ترجمه بخش نخست كتاب «مدل‌ها و روش‌های مگنتوتلوريک» است. پنج فصل نخست این کتاب به روش‌های متنوع تحليل توابع پاسخی می‌پردازد كه از روابط میان مولفه‌های ميدان‌های الكتريكی و مغناطيسی در روش‌های مگنتوتلوريک و سونداژ تغييرات مغناطيسی محاسبه می‌شوند.
در دو فصل بعد است كه بحث درباره رهيافت تانسوری امپدانس و اعتبار فيزيكی اين رهيافت شروع می‌شود و با معرفی روابط چرخش و به‌دنبال آن ناورداهای چرخشی تانسور امپدانس کامل می‌شود.
در ادامه مباحث این اثر دانشگاهی، با افزودن معيار اسكيو، اثر حضور ساختارهای ژئوالكتريكی دارای ابعاد گوناگون بر ويژگی‌های عمومی تانسور امپدانس ارزيابی می‌شود. تحليل‌های انجام شده در اين فصل با بررسی نمودارهای قطبی تانسور امپدانس و نيز تامل در روابط پاشندگی نوع نخست و دوم، به پایان می‌رسد.
فصل دوم به تحليل حالت ويژه تانسور امپدانس مدل‌ها و روش‌های مگنتوتلوریک می‌پردازد. اين فصل با فرمول‌نويسی متعارف مساله حالت ويژه درباره تانسور امپدانس آغاز شده و پس از بسط مفهوم قطبش بيضوی ميدان مگنتوتلوريک، سه روش بنيادين كه بر اين اساس به حل مساله حالت ويژه تانسور امپدانس می‌پردازند، به تفصيل بررسی می‌شوند.
فصل سوم کتاب، به پرسش تعيين‌كننده‌ای كه در تفسير دادههای مگنتوتلوريک مطرح است، يعنی جداسازی اثرات منطقه‌ای و محلی، اختصاص دارد. در اين راستا اصول فنی روش‌های جداسازی مختلف از قديمی‌‌ترين آن‌ها تا تحقيقات نوينی كه در اين حوزه صورت گرفته، عرضه شده‌اند.
فصل چهارم، مطالعه‌ای است بر توابع پاسخ تغييرات مغناطيسی كه از روابط خطی میان مولف‌های ميدان مغناطيسی حاصل می‌شوند. در اين فصل توابع پاسخ مختلف سونداژ تغييرات مغناطيسی مانند ماتريس اشموكر، تانسور آشفتگی اشموكر، ماتريس تيپر (ويزه – پاركينسون) و تانسور مغناطيسی افقی معرفی و پس از افزودن معيارهايی مانند اسكيو تغييرات مغناطيسی، نمودارهای قطبی، حالت ويژه و مقدار ويژه و نيز بيضی‌های آشفتگی، تكنيک‌های مختلف در تجزيه و تحليل اين توابع پاسخ بررسی می‌شوند.
در فصل پنجم نیز تاثير حضور چشمه مولد ميدان مغناطيسی به‌هنجار با مولفه قائم مغناطيسی غيرصفر بر توابع پاسخ بررسی می‌شود.
مدرسان دانشگاه و دانشجويان مقاطع تحصيلات تكميلی رشته ژئوفيزيک به‌ويژه گرايش الكترومغناطيس، مخاطبان اصلی این کتاب را تشکیل می‌دهند. همچنین اين اثر برای متخصصان رشته‌های مهندسی نفت، معدن و انرژی هم مفید است.
اين كتاب به دليل داشتن نمونه‌های ميدانی متعدد برای كارشناسان امر اكتشافات نیز مناسب است و موجب عمیق‌تر شدن ديد آن‌ها می‌شود.
چاپ نخست کتاب «توابع پاسخ مگنتوتلوريک و تغييرات مغناطيسی» با شمارگان یک‌هزار نسخه در 189 صفحه، به بهای 10 هزار تومان از سوی انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است.