توسعه کتاب های شنیداری: سنت کهن قصه گویی در قلب دنیای دیجیتال
«دان کاتز» قبل از اینکه کمپانی کتابهای شنیداری خود را به ارزش 200 میلیون پوند به فروش برساند، به کتابهای صوتی علاقمند شد. یعنی زمانی که در پارک ریور ساید نیویورک قدم می زد و با واکمن قدیمی‌اش ، کاست هایی که چندین بار با کتابهایی صوتی پر و خالی شده بودند را گوش می داد.
امروزه کتابهای شنیداری، بخش بزرگی از دنیای تجارت کتاب را به خود اختصاص داده اند. کاتز بر اساس آمار ها نشان داده که مشترکین‌اش در سطح جهان، سال گذشته نزدیک به 725 میلیون ساعت فایل صوتی دانلود کرده‌اند که نسبت به سال 2011 (375 میلیون ساعت)، دو برابر افزایش داشته است. یعنی اگر بخواهیم این مقدار فایل صوتی را با یک دستگاه گوش بدهیم این دستگاه باید 827 قرن روشن باشد!
بازار کتابهای شنیداری دیجیتالی، امروزه بسیار پر رونق است و دلیل آن کاملا روشن است: کتابهای شنیداری دیجیتالی، بی اندازه آسانتر از CD یا کاست، تولید، توزیع و استفاده می شوند. علاوه براین به اعتقاد ناشران، این کتابها، کیفیت اعتیاد آوری دارند که هرگز متن خالی توان برابری با آن را ندارد.
بازار کتابهای صوتی
شنیداری در لندن، رونق بسیار خوبی دارد. بر اساس آمار های پنگوئن رندوم هاوس، کتاب های تازه شنیداری شده «رولد دال» در صدر پرفروش ترین کتابهای شنیداری قرار گرفته اند.
فیلیپ جونز، سردبیر بوک سلر، مجله پیشرو در عرصه چاپ و نشر معتقد است که الگوی رونق کتابهای شنیداری از همان الگوی رشد تمایل به کتابهای الکترونیک تبعیت می کند، با این تفاوت که کتابهای شنیداری از بسیار جهات هیجان انگیز تر از پی.دی.اف های تنها، هستند .
شما با صوت خیلی کارها می توانید بکنید، کتاب شنیداری فقط یک رونوشت ساده از کتاب چاپ شده نیست.او معتقد است که به زودی شاهد نبرد سختی درباره حق نشر کتاب صوتی در عرصه چاپ و نشر خواهیم بود. وی افزود: کتابهای شنیداری حوزه ای بسیار جذاب برای تجارت کتاب است.
کاتز 62 ساله بنیانگذار اولین ناشر کتابهای شنیداری در این باره می گوید: من همواره به عناصر شفاهی یک نوشتار، علاقمند بودم، به نظر من این گفت و گو است که مردم را زنده نگه می دارد. من می خواستم به استقبال پیوند صوت با ادبیات بروم.
کاتز در سال 1990 کتابی درباره پیوند رسانه و تکنولوژی نوشت. این کتاب هرگز چاپ نشد، فقط به صورت صوتی در آمد. وی همراه دوست دانشمندنش در زمینه علوم رایانه ای که اخیرا روی فشرده سازی داده ها و حافظه ای قابل فلش کار کرده بود کتابش را به فرمت صوتی در آورد و دوازده ایالت آمریکا را برای فروش کتابش زیر پا گذاشت.
7 سال بعد، یعنی در سال 1997، کاتز که دو سال پیش Audible را تاسیس کرده بود، به همراه دوستش
موفق به اختراع اولین دستگاه خوانش فایل های شنیداری دیجیتال شد. (یعنی 4 سال پیش از اختراع آی پاد)
این دستگاه کوچک که در تبلیغاتش گفته می شد “بسیار سبک تر و کوچکتر از واکمن است “، تنها 4 مگابایت حافظه داشت که فقط برای دو ساعت سخنرانی کفایت می کرد. این ایده بسیار جلوتر از زمان بود و مردم به درستی آن را درک نمی کردند.
تنها کسی که ارزش کار کاتز را متوجه شد، استیو جابز بود که او را به دفتر کار خود دعوت کرد. کاتز به خاطر می آورد که جابز در آن جلسه از ایده هایی برایش سخن گفت که آن موقع در حد یک پروژه مخفی بود. امروزه ما آن ایده‌ها را به اسم های «آی تونز» و «آی پاد» می شناسیم که انقلابی در عرصه دیجیتال ایجاد کرده اند .
با همه این پیشرفتها، امروزه هنوز تبدیل یک کتاب به فایل شنیداری ، بسیار وقت گیر است و رمان های بلند، حافظه بسیار زیادی را اشغال می کنند. بسیاری از کاربران همچنان به قالب های چاپی کتاب بسنده کرده اند. اما روند‌ها نشان می دهد که کتاب های شنیداری بازار را اندک اندک، به تسخیر خود در خواهند آورد.
آمارهای ناشران نشان می دهد که معمولا نسخه شنیداری، پرفروش ترین کتاب چاپی، به همان میزان پر فروش خواهد شد. شاید بزرگترین هواداران کتابهای شنیداری افراد تبلی باشند که از نخواندن کتاب احساس عذاب وجدان می کنند. ناشران کتابهای صوتی می‌گویند که مشترکین شان به طور متوسط 17 کتاب در سال گوش می کنند و این کار را هم در وقت های مرده خود یعنی هنگام رفت و آمد و یا انجام کارهای روزمرده انجام می دهند.
کاتز می گوید تمایل افراد به گوش دادن نسخه شنیداری کتابهای طویل و رمان های کلاسیک بیشتر است. اما نباید فراموش کرد که یکی از بزرگترین
لذت های دوران کودکی، گوش دادن به کتابی است که خوانده می شود. او نام این کار را «هنر روایت» می‌نامد، که تجربه ای بسیار گرم و پر شکوه است که یک صمیمت اغواء کننده را ایجاد و حفظ می کند.
بسیاری از منتقدین کتابهای شنیداری، معتقدند رونق این صنعت می‌تواند باعث نزول کیفیت آثار ضبط شده گردد. اما کاتز با تمامی این انتقاد‌ها مخالف است. او ماموریت خود را رونق رسانه های دموکراتیک می داند. کمپانی Audible، هم اکنون در راستای این هدف، پلتفرم جدیدی را با نام ACX طراحی کرده که راوی و خواننده می توانند با استفاده از آن با کمک یکدیگر به شنیداری کردن کتاب اقدام کنند. البته این پلتفرم هنوز مورد توجه ناشران قرار نگرفته است.
در هر صورت تکنولوژی ، شیوه های کتاب خوانی را متحول کرده و این روند همچنان ادامه دارد. ناشران تمایل دارند خود به تنهایی کتابهای را روایی کنند اما در برخی موارد مانند ضبط کتابهای رولد دال، ناشران قوی مثل پنگوئن رندوم هوس ترجیح داده اند برای افزودن جلوه های صوتی با کمپانی هایی چون «استودیو پین وود» همکاری کنند.
وی 17 سال برای همگام سازی متن و صدا از طریق دستگاه های جدید تلاش کرده است. این موفقیت باعث رشد خوانندگان نیز شده است. اکنون خوانندگان جوان و چالش گر، می توانند متنی را که در نسخه PDF کتاب می بینند، همزمان «های لایت» کرده و بشنوند. (این امکان اکنون در انگلستان فراهم است). کاتز با نگاهی به روز های بد گذشته که کتابها روی نوار کاست ها ضبط می شد می گوید : این صنعت بسیار عجیبی بود اما من می دانستم که امکان تعالی و رشد آن وجود دارد چرا که در همان حالت نیز دوست داشتنی بود. ما از تبدیل کردن متن به عمل صحبت می کنیم .
ترجمه از ماندانا سجادی