تولید علم و داشتن حرف جدید پیش‌زمینه ترجمه معکوس است
وضعیت ترجمه معکوس آثار علمی از منظر اهالی علم/4
رییس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، توجه به تولید علم را زمینه‌ساز ترجمه آثار محققان ایرانی دانست و گفت: مقوله ترجمه معکوس به‌ویژه در حوزه علوم، تاکنون به صورت یک جریان نبوده و عموما خودجوش اتفاق افتاده است.
دکتر محمد سلگی، رئیس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، در حاشیه برگزاری انتخاب هیات مدیره جدید انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، در گفت‌‌و‌گو با خبرنگار دانش و فناوری خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره وضعیت ترجمه معکوس آثار مولفان ایرانی اظهار کرد: متاسفانه به دلیل نداشتن تولید علم، شاهد ارایه ترجمه معکوس آثار حوزه علوم پایه و کاربردی نیستیم. به‌عنوان مثال، فعالیت علمی پژوهشگران جمهوری اسلامی ایران در حوزه سلول‌های بنیادی
موجب شده تا آثاری به زبان‌های بینالمللی با همکاری ناشران خارجی ارایه شود. آثار ترجمه شده باید برتری و حرف جدیدی برای گفتن داشته باشند.
لازمه ترجمه معکوس وجود مخاطب در کشورهای است
وی ادامه داد: ایران در حوزه ترجمه معکوس آثار حوزه ادبی، هنر و تاریخ ایران به خوبی شناخته شده است. در این زمینه باید پذیرش بینالمللی وجود داشته باشد. آثاری از شاعران قدیم مانند خیام و مولانا به دلیل وجود مخاطب، بار‌ها در کشورهای خارجی تجدیدچاپ می‌شود و این فقط به دلیل پذیرش این آثار در این کشور‌هاست.
رییس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، درباره انتشار آثار مولفان ایرانی حوزه علوم پایه از سوی ناشران خارجی گفت: این شکل ارتباط‌ها بیشتر بر اثر ارتباط یک مولف ایرانی با یک مولف خارجی شکل می‌گیرد؛ به‌عبارتی دیگر این ارتباط‌ها بین استاد و شاگرد ایجاد و برای تالیف
یک اثر تصمیم‌گیری شده است.
برای شکل‌گیری جریان ترجمه معکوس نیازمند زمان هستیم
سلگی با اشاره به این‌که انتشار ترجمه معکوس آثار نشان‌دهنده رشد کلی جامعه است، عنوان کرد: همکاری مشترک مولفان ایرانی و خارجی، بیشتر یک حرکت فردی است که نمی‌تواند به‌عنوان یک جریان تلقی شود. برای شکل‌گیری این جریان به‌ویژه در حوزه علوم نیازمند زمان هستیم.
بازرس اصلی انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، با اشاره به مهم‌ترین موانع شکل‌گیری این جریان گفت: دسترسی به منابع معتبر علمی به دلایل مختلف برای محققان ما سخت و رابطه دوطرفه بین محققان دانشگاهی ایرانی و خارجی ضعیف است. توجه بیش از پیش به مقوله پژوهش در دانشگاه‌ها و تقویت ارتباط علمی بین دانشگاه‌ها به‌ویژه
با دانشگاه‌های خارجی می‌تواند زمینه‌ساز انتشار آثار نویسندگان ایرانی به زبان‌های بینالمللی شود.
ارتباط ضعیف مراکز علمی ایران با ناشران مطرح بینالمللی
رییس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، در پایان با اشاره به ارتباط ضعیف مراکز علمی ایران با ناشران خارجی، اظهار کرد: از دیگر دلایل ضعف در ترجمه معکوس، ارتباط ضعیف مراکز علمی ایران با ناشران مطرح بینالمللی است؛ این ارتباط ضعیف در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران 93 به خوبی قابل مشاهده بود.
محمد سلگی، رییس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، متولد 1345 و دارای مدرک دکترای روانشناسی است. وی در بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، مسوول بخش دانشگاهی و اکنون نیز بازرس اصلی انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی است. در کارنامه فعالیت‌های علمی سلگی، دبیری جشنواره کتاب سال دانشجویی نیز دیده می‌شود.