سلگی: عقل جمعی، نخستین ناظر بر تولید کتاب دانشگاهی است

  سلگی: عقل جمعی، نخستین ناظر بر تولید کتاب دانشگاهی است

رئیس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، معتقد است که ارزیابی و نظارت بر تولید کتاب‌های دانشگاهی، نتیجه آراء و نظرات عقل جمعی است.

محمد سلگی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره تولید منابع دانشگاهی اظهار کرد: منابع دانشگاهی به دو دسته آموزشی و کمک آموزشی تقسیم و براساس نیاز دانشجو و طبق سرفصل‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی تولید و منتشر می‌شوند. 

تولید براساس سرفصل‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی
وی افزود: بعد از انقلاب فرهنگی، براساس برنامه‌ریزی شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه تولید کتاب‌های دانشگاهی، مولفان با همکاری موسسات و سازمان‌های انتشاراتی مانند مرکز نشر دانشگاهی، سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) و جهاد دانشگاهی به تولید کتاب مشغول شدند.

سلگی با اشاره به ترجمه کتاب به‌عنوان بخشی از تولید منابع دانشگاهی ادامه داد: گاهی محتوای برخی منابع خارجی به‌عنوان منابع کمک آموزشی به سرفصل‌های مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی نزدیک هستند. حتی گاهی با سرفصل‌های اعلام شده به‌طور کامل مطابقت دارند که توصیه می‌شود به‌عنوان منبع اصلی معرفی و مطالعه شوند. 

عقل جمعی نخستین ناظر بر تولید کتاب

گاهی محتوای برخی منابع خارجی به‌عنوان منابع کمک آموزشی به سرفصل‌های مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی نزدیکند. حتی گاهی با سرفصل‌های اعلام شده به‌طور کامل تطبیق می‌کنند که توصیه می‌شود به‌عنوان منبع اصلی معرفی و مطالعه شوند.

دانشگاهی است
رئیس انتشارات جهاد دانشگاهی با اشاره به ویژگی اصلی کتاب‌های دانشگاهی، درباره ارزیابی این منابع گفت: مخاطب‌محوری ویژگی‌ اصلی کتاب‌های دانشگاهی است و ارزیابی و نظارت بر تولید کتاب‌های دانشگاهی نتیجه آراء و نظرات عقل جمعی است.

سلگی عنوان کرد: نیاز بازار و مخاطب بر کتاب‌های دانشگاهی نظارت می‌کند و تاکنون نیازی هم برای نظارت سازمان یا الگویی برای نظارت بر محتوای منابع دانشگاهی احساس نشده است.

وی ادامه داد: کتاب‌های دانشگاهی در حوزه رعایت مسائل اخلاقی و اعتقادی مشکلی ندارند و در بحث محتوایی نیز نظارتی نیست. به‌عنوان مثال اگر کتابی در حوزه ادبیات ضعیف باشد، در نهایت از سوی مخاطب و منتقدان نقد می‌شود. 

تولید 6 هزار عنوان کتاب دانشگاهی در سال
رئیس انتشارات جهاد دانشگاهی اظهار کرد: با توجه به انتشار سالانه 6 هزار عنوان کتاب دانشگاهی در کل کشور، دانشگاه یا ارگانی لزومی بر انجام نظارت بر کتاب‌های دانشگاهی نمی‌‎بیند. نیاز مخاطب، عقل جمعی و نقد دانش‌پژوهان به‌عنوان ابزار‌های نظارتی عمل می‌کنند. براساس همین نظارت برخی منابع به‌عنوان مرجع آزمون تحصیلات تکمیلی نیز معرفی می‌شوند.

سلگی با اشاره به نقش برنامه‌ریزان آموزشی در نظارت بر تولید کتاب‌های دانشگاهی افزود: به‌عنوان مثال در برخی آزمون‌ها مانند دستیاری پزشکی برنامه‌ریزان آموزشی به معرفی منابع آزمون اقدام می‌کنند که نوعی داوری محسوب می‌شود. 

ارزیابی ایجابی نه سلبی، یعنی تشویق به جای تنبیه
وی در ادامه برگزاری جشنواره‌های مختلف کتاب را

جوایز کتاب فصل و سال در معرفی برترین آثار بسیار اهمیت دارند. به هر میزان که جشنواره‌های معرفی برترین آثار دانشگاهی براساس معیار‌های مشخص برگزار شود، ارزیابی آثار این حوزه نیز تقویت خواهد شد.

مهم ارزیابی و اظهار کرد: برخی داوری‌ها نیز از سوی انجمن‌های علمی با برگزاری جشنواره‌ها و معرفی برترین آثار به نوعی داوری و ارزیابی منابع دانشگاهی را انجام می‌دهند. بهترین نوع ارزیابی کتاب دانشگاهی، معرفی و تشویق نویسندگان و مولفان است. 

این فعال حوزه نشر دانشگاهی با تاکید بر اهمیت شناسایی برترین آثار دانشگاهی گفت: جوایز کتاب فصل و سال در معرفی برترین آثار بسیار اهمیت دارند. به هر میزان که جشنواره‌های معرفی برترین آثار دانشگاهی براساس معیار‌های مشخص برگزار شود، ارزیابی آثار این حوزه نیز تقویت خواهد شد. به‌ عبارت دیگر در معرفی برترین آثار دانشگاهی باید به جای حرکت سلبی، ایجابی عمل کرد؛ یعنی تشویق و شناسایی مولفان و آثار شاخص دانشگاهی.

مروری بر پرونده
مدیر نشر رسا با اشاره به این‌که در حوزه نشر کتاب دانشگاهی شاهد سقوط اخلاقی هستیم گفت: آثاری که نام سه نویسنده، شامل دو دانشجو و یک مدرس در شناسنامه آن ديده مي‌شود، مطمئن باشید کار دانشجويان بوده و در قالب طرحي مطالعاتی یا ترجمه به سرانجام رسيده است. گفت‎و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با محمدرضا ناجیان را اینجــــــــــا بخوانید.  

نایب رئیس انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی با اشاره به این‌که تولیدکننده علم نیستیم، ترجمه خوب با ویرایش پاکیزه را از مصادیق پیشرفت کیفی آثار تولیدی در حوزه کتاب‌های دانشگاهی سال‌های اخیر می‌داند. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با مسعود پایدار را اینجــــــــــا بخوانید.


خبرگزاری کتاب – پربيننده ترين عناوين دانش و فناوری